7- تدریس روش انگشت گذاری بر روی ویولن

دلیل داشتن صدا در ویولن ارتعاش سیم است. نت صدا هماهنگ است با میزان فاصله مابین شیطانک و خرک و اگر انگشتی وسط این فاصله بگذاریم میشود اندازه مابین انگشت و خرک و هر چه این فاصله کوتاه تر یا بلندتر شود صدا تغییر میکند.

حال که متوجه شدیم که کار انگشتان ما کوتاه و یا بلند کردن این فاصله است. بایستی یاد بگیریم که انگشتانمان را دقیقا کجا بگذاریم که صدایی زیبا بشنویم.

سیم دوم, کوکش نت "لا" میباشد. اگر انگشت اول را در 34 میلیمتری شیطانک بگذاریم باید صدای نت "سی" را بشنویم. فاصله نت لا و سی یک پرده هست. پس اگر انگشت اول ما بر روی هر سیمی در پوزیسیون اول (در پوزیسیون اول دست چپ به ته دسته ویلن و شیطانک چسبیده) با فاصله 34 میلیمتری گذاشته شود, یک پرده به سمت بالا در نت بندی ها رفته ایم و نتی بالاتر و یا صدایی نازکتر اجرا کرده ایم. (به عکس ها توجه کنید)

پس اگر در سیم سوم که کوکش "ر" است انگشتمان را در 34 میلیمتری شیطانک قرار دهیم, نت "می" را نواخته ایم. چرا که داریم "دو ر می فا سل لا سی "و دوباره از "دو" شروع میشه و ما یک پرده بالاتر از "ر" را نواخته ایم که میشود "می"

در سیم چهارم که "سل" هست چه؟ انگشت اول در 34 میلیمتری شیطانک 1 پرده بالاتر از "سل" را مینوازد که میشود "لا"

چرا من از سیم دوم شروع کردم به تدریس؟ دلیلش این هست که سیم اول که "می" کوک میشه یک مقدار کمی متفاوت هست. اگر در 34 میلیمتری شیطانک انگشت اول را بگذاریم 1 پرده بالاتر اجرا میشه که میشه نت "فا دیز" ولی فاصله نت "می" و "فا بکار یا همان فا معمولی" نیم پرده هست!

چون ما یک پرده بالاتر آمده ایم نت ما درسته که "فا" هست ولی فرقش با "فا" معمولی اینه که نیم پرده بالاتره و میشه دیز که کلمه ای فرانسوی هست (Dièse) که به انگلیسی به آن میگوییم (sharp) پس میشود "فا دیز".

ما در ایران برای نت خوانی از روش فرانسه استفاده میکنیم. برای همین نت هامون هم شدن "دو ر می فا سل لا سی" ولی انگلیسی زبان ها و بیشتر کشور های دنیا از ترتیب بندی دیگری استفاده میکنند که هست " A B C D E F G" که به این شکل است:
لا = A
سی = B
دو = C
ر = D
می = E
فا = F
سل =G
همینجور که میبینید انگلیسی زبان ها از لا شروع میکنند و A خطابش میکنند که خواهشمندم آنرا حفظ نمایید چرا که بیشتر نت ها به شکل انگلیسی زبانها نوشته میشوند.

در انگشت گذاری های ویولن شما یاد میگیرید که ما میتوانیم جای انگشت هایمان را بر روی حساب پرده ها و نیم پرده ها جابجا کنیم ولی خوب این بسیار مشکل هست. و برای ساده کردن این مشکل استاندارد هایی در نظر میگیریم که فعلا با استاندارد انگشت گذاری ست اول آشنایتان خواهم کرد. که آن در زبان انگلیسی Finger Spacing Pattern Number 1 نامیده میشود.

پس در این درس از انگشت گذاری ست اول استفاده میکنیم. که انگشت اول با فاصله 1 پرده, انگشت دوم هم با فاصله 1 پرده, انگشت سوم با فاصله نیم پرده و انگشت چهارم با فاصله 1 پرده قرار میگیرد.

انگشت اول را یاد گرفتید که باید در 34 میلیمتری شیطانک قرار گیرد ولی درست دست گرفتن ویولن بسیار مهم هست پس لطفا درس نحوه دست گرفتن ویولن را در همین گروه مشاهده نمایید.

دست انسان به شکل طبیعی درحالت ایستاده، به فرمی قرار می گیرد که کف دست ها به موازات بدن می باشد. و انگشت ها مایل به توی دست هستند.

حال از آنجا که برای نواختن ویولن، لازم است تا کف دست و انگشتان نوازنده به سمت تخته انگشت گذاری (گریف یا Finger board) متمایل گردد، بنابراین بایستی نوازنده دستش را در حین بالا آوردن ، به سمت گریف بچرخاند. (به عکس ها توجه شود) حتما توجه کنید که باید دست شما در راستای ساعدتان باشد و از مچ نه به جلو و نه به عقب خم نشده باشد.

انگشت شست هم در آنطرف دسته قرار گرفته و حدودا در امتداد بقیه انگشتان قرار دارد. کار خاصی انجام نمیدهد و فقط کارش نگه داری دسته هست و بنا به پوزیسیون انگشت های دیگر جابجا میشود.

قبل از توضیح چگونگی انگشت گذاری لطفا به این مطلب توجه نمایید. تجربه به من ثابت کرده که شاگردان این موضوع درست گرفتن دست را جدی نمیگیرند و با نواختن درست ویولن ماه ها درگیر خواهند بود تا زمانیکه میفهمند که درست گرفتن ویولن مهمترین موضوع در نواختن ویولن هست. اگر کمی دستتان را بالاتر و یا پایینتر بگیرید. نمیتوانید به سادگی بنوازید و همیشه نت ها را اشتباه خواهید گرفت. ضمن اینکه در پوزیسیون های بالاتر عملا نمیتوانید اجرا کنید و سطح نوازندگی شما در همین پوزیسیون یک خواهد ماند.

آخرین بند انگشت اشاره شما باید همردیف شیطانک قرار بگیرد. در این حالت اگر به زیر دسته ویولن نگاه کنید روزنه ای میبینید که ما بین کف دست شما و دسته ویلن است. حال به انگشتانتان توجه کنید. بطور طبیعی انگشتانتان به شکلی قرار گرفته اند که انگشت اول نزدیکتر و انگشت دوم, سوم و چهارم به ترتیب با فاصله از شیطانک قرار دارند. همه بند های آخر انگشتان در یک راستا هستند. یعنی استخوان های مابین بند دوم و سوم درهمه انگشت ها غیر از شست در یک راستا قرار دارند. حال انگشت اول را بدون اینکه تغییر مکان بدهید و به جلو یا عقب ببرید به شکلی که انگشتتان از بند دوم و اول خم شود آرام بر روی دسته ویلن بگذارید و سیم اول را فشار دهید. احتمال اینکه شما نت را درست گرفته باشید بسیار زیاد است مگر که آخرین بند انگشتتان همردیف با شیطانک نباشد و یا انگشتتان را به جلو و یا عقبتر از ردیف انگشتانتان برده باشید. حال با تیونر صدای تولید شده را چک کنید که در سیم اول که نت "می" یا همان E کوک میشود, در حالیکه انگشت اول را گذاشته اید باید نت "فا دیز" یا همان #F را نشان دهد. اگر درست نیست لطفا انگشتتان را برای پیدا کردن محل مناسب نت, روی ویولن سر ندهید. کاملا انگشت را برداشته و دوباره همه کارها را از اول چک کنید که ویولن را درست گرفته اید, بند سوم انگشت اشاره همردیف با شیطانک است, سپس همردیف بودن انگشت ها و خم کردن انگشت از بند دوم و اول و قرار دادن نوک انگشت به شکل تقریبا عمودی بر سیم. اگر باز هم نت را درست اجرا نکردید, دوباره انگشت را برداشته و همه مراحل را از اول انجام دهید و اینقدر تکرار کنید تا انگشتتان را درست بگذارید.

انگشت دوم را هم به همین شکل انگشت اول بر روی سیم قرار دهید بدون آنکه به عقب و یا جلو ببرید. احتمالا نت را درست خواهید گرفت. توجه داشته باشید که فاصله یک پرده از شیطانک 34 میلیمتر است ولی فاصله دو پرده 68 میلیمتر یعنی 34x2 نیست. چرا که هرچه به خرک نزدیکتر بشوید فاصله پرده ها کمتر میشوند. پس فاصله انگشت دوم و اول باید کمتر از فاصله انگشت اول و شیطانک باشد. برای چک کردن صدا از تیونر استفاده نمایید.

انگشت سوم هم به همان شکل که به انگشت دوم نزدیک خواهد بود به شکلی که تقریبا به هم چسبیده خواهند بود.

انگشت چهارم را بکشید و بر روی سیم بگذارید و با تیونر امتحان کنید که صدای نت درست باشد. اگر ممکن هست که انگشتتان را بدون اینکه بکشید و کاملا صاف قرار بگیرد نت را بگیرید, بهتر هست که خم باشد ولی خوب این امکان فقط برای کسانی هست که انگشتان کشیده ای دارند.

لطفاً به عکس ها توجه نموده و حتما همیشه با تیونر ابتدا درست بودن کوک سیم ها را بدون انگشت گذاری چک نمایید و سپس انگشت گذاری کنید و باز با تیونر درست بودن نت را چک کنید.

Image
Image
Image
Image